27 Şubat 2016 Cumartesi

Paraben Nedir? Neden Dikkat Etmeliyiz?

     Paraben dediğimiz ve zararlı olduğu bilgisi yayıldığından beri köşe bucak kaçtığımız madde kozmetik, ilaç, temizlik ve gıda sektöründe kullanılan bir kimyasal maddedir. Parfüm, şampuan, makyaj malzemesi, krem, diş macunu gibi birçok üründe mevcuttur. Parabenin tüm bu ürünlerde kullanılmasının sebebi koruyucu ve düşük maliyetli olmasıdır. Kozmetik ürünlerde, ilaçlarda, gıda ürünlerinde bakteri ve mantar oluşumunu engellediğinden, raf ömürlerini uzattığından ve üreticilere ucuza mal olduğundan yaygın olarak kullanılmadır.


     Kozmetik ürünlerin içinde paraben olup olmadığını nasıl anlarız?

     Ürünün içindekiler bölümünde methylparaben, ethylparaben, propylparaben, isopropylparaben, butylparaben, isobutylparaben veya benzylparaben yazıyorsa, üründe paraben var demektir.

     Paraben zararlı mıdır? Neden?

     Parabenler kullandığımız ürünlerle birlikte vücudumuza geçerler ancak sadece ürünü uyguladığımız yerle sınırlı kalmazlar. Örneğin uyguladığınız fondöten paraben içeriyorsa, paraben önce cildinizde, sonra kanınızda, hatta idrarınızda bile bulunacaktır. Kozmetik ürünleri düzenli olarak kullanan kadınlarla yapılan araştırma neticesinde, paraben içeren kozmetik ürünlerini kullanan kadınların kanlarında ve idrarlarında paraben tespit edilmiştir.

     Paraben vücutta östrojen hormonunu taklit eder. Bunun sonucunda hormonlarda dengesizliğe de sebep olabilir. Östrojen hormonu da meme kanseri üzerinde etkilidir. Meme kanseri olan kadınlardan alınan tümör örneklerinin incelendiği bir araştırmada, örneklerin çoğunda paraben maddesine rastlanmıştır. Ama bu veri tek başına parabenin kansere yol açtığı sonucunu doğurmamaktadır.


     Hayvanlar üzerinde (maalesef) yapılan deneylerde, vücuda verilen paraben maddesinin istisnalar dışında, kansere sebep olmadığı görülmüştür. Peki bu araştırmalarda kanser olan istisnaları dikkate almamalı mıyız? Acaba kanser olanlar paraben yüzünden mi oldular? Bu soruların cevabı yok. Ayrıca hamile hayvanlara verilen paraben maddesinin de anne karnındaki fetüste anomaliye yol açmadığı görülmüş. Ama bu araştırmalar açıkçası beni tatmin etmedi. Risk almaya değer mi?

     Tüm bunların yanında paraben ciltte egzamaya ve alerjik reaksiyonlara da sebebiyet verebilir. Tabi herkesin cilt yapısı farklıdır. Cildi hassas olmayan birinde hiçbir reaksiyon vermeyebilir. Örneğin ben yıllardır herhangi bir reaksiyon görmedim.

     Açıkçası, etrafımız kanserojen madde doluyken ne kadarından kaçınsak kardır diye düşünüyorum. Eğer bir üründe paraben free yazıyorsa bu içeriğinde paraben maddesi olmadığı anlamına gelir. Ama paraben kullanılmıyorsa illa ki başka bir koruyucu madde kullanılıyordur. Belki o madde de zararlıdır. Tüketici olarak hiçbir zaman çok bilgi sahibi olamayacağız. Ama en azından bilgimiz dahilinde riskli olan maddeleri satın almaktan kaçınabiliriz. Şu an evde mevcut olan ve paraben içeren ürünlerimi çöpe mi atacağım? Hayır. Ama yeni bir ürün alırken kesinlikle içindekiler kısmına bakacağım.